Svi dosadašnji pokušaji da se detektiraju gravitacioni valovi na Zemlji nisu bili uspješni. Naučnici tvrde da će uz pomoć tri svemirske letjelice konačno dokazati da je teorija opšteg relativiteta Alberta Einsteina, apsolutno tačna.
Te tri letjelice biće odaslane u svemir na međusobnoj razdaljini od oko pet miliona kilometara i jedna na drugu će pustiti laserske zrake preko praznine svemira.
Tri svemirska broda letjeće u formaciji dok orbitiraju oko Sunca, a svaka će imati lebdeću kocku zlatne platine - navedeno je u planu misije koju provode Američka svemirska agencija NASA i Evropska svemirska agencija (ESA). Zahvaljujući laserskim zracima, ispaljenim u prostoru između letjelica biće izmjerene minutne promjene u razdaljini između svake od tih kocki, prouzrokovane slabim valovima gravitacije koji nadolaze od katastrofičnih događaja u dubokom svemiru.
Fizičari se nadaju da će ova ambiciozna misija dokazati postojanje gravitacionih valova - fenomen, koji je Einstein predvidio u svojoj teoriji. Taj njegov rad, za kojeg je dobio i Nobelovu nagradu za fiziku, predviđa da, kada se veliki objekti kao što su crne rupe sudare, nabori u prostoru i vremenu teku - unazad. Ovi nabori zovu se gravitacioni valovi.
"Gravitacioni valovi su posljednji dio Einsteinove teorije opšteg relativiteta koji tek treba dokazati", rekao je profesor Jim How, stručnjak za gravitacione valove na Univerzitetu u Glasgowu.
"Oni nastaju kada masivni objekti poput crnih rupa ili umirućih zvijezda ubrzavaju kroz svemir, možda zato što ih vuku drugi objekti s većom gravitacijom, kao što su masivne crne rupe. Nažalost, još ih nismo uspjeli detektirati, jer su veoma slabi. Međutim, novi eksperimenti na kojima radimo imaju veliki potencijal da nam to omoguće", objasnio je on.
Naučnici se takođe nadaju da će detektiranjem gravitacionih valova moći doći i do novih informacija o svemiru koji nije vidljiv, korištenjem elektromagnetske radijacije, kao što su svjetlost, radio i X-zraci.
Izvor: Radio Slobodna Evropa / Sabina Čabaravdić
